shk172023
Gjumi i pakët në adoleshencë rrit rrezikun për sklerozë të shumëfishtë në moshë të rritur
Gjumi i pamjaftueshëm ose me cilësi të dobët gjatë adoleshencës rrit rrezikun për zhvillimin e sklerozës së shumëfishtë në moshën e rritur. Në këtë përfundim ka arritur një hulumtim suedez i botuar në "Journal of Neurology, Neurosurgery and Psychiatry".
"Ritmet e parregullta gjumë-zgjim dhe kohëzgjatja e kufizuar e gjumit mund të jenë pasoja të punës me turne, të cilat janë gjithashtu të zakonshme gjatë adoleshencës, kur gjumi dhe ritmi cirkadian nisin një fazë vonese.
Kufizimi i gjumit dhe gjumi me cilësi të dobët ndikojnë në rrugët imune me një rritje të sinjalizimit pro-inflamator, gjë që mund të rrisë rrezikun e sëmundjeve inflamatore kronike", shpjegojnë studiuesit në artikull, duke kujtuar se si ritmet cirkadiane përfshihen gjithashtu në rregullimin e përgjigjes së sistemit imunitar dhe ndërprerjes mund të prishë sekretimin e melatoninës dhe të rezultojë në mosfunksionim imunitar. Edhe pse studimet e mëparshme kanë sugjeruar se gjumi i pamjaftueshëm mund të kontribuojë në rrezikun e sëmundjeve inflamatore kronike dhe proceseve neurodegjenerative, lidhja midis modeleve të gjumit dhe rrezikut për sklerozë të shumëfishtë nuk është hetuar ende.
Një grup studiuesish nga Instituti Karolinska në Stokholm analizuan rezultatet e një studimi të rasteve të kontrollit të bazuar në popullsinë suedeze, në të cilin u përfshinë më shumë se 5000 pjesëmarrës.
Analiza tregoi se, krahasuar me gjumin 7-9 orë në natë, të fjeturit më pak se 7 orë në natë gjatë adoleshencës shoqërohet me një rrezik më të lartë të zhvillimit të sklerozës së shumëfishtë (OR: 1.4).
Lidhja me rrezikun e zhvillimit të sëmundjes është konstatuar edhe me cilësinë e ulët të gjumit, gjithmonë në periudhën e adoleshencës. Në të njëjtën kohë, një ndryshim në kohëzgjatjen e gjumit midis ditëve të punës/shkollës dhe ditëve të fundjavës/të pushimit nuk ndikoi në rrezikun e sëmundjes.
"Ndërhyrjet edukative që synojnë adoleshentët dhe prindërit e tyre në lidhje me pasojat negative shëndetësore të gjumit të pamjaftueshëm janë të një rëndësie të madhe", përfundojnë autorët.
Journal of Neurology, Neurosurgery and Psychiatry 2023. Doi: 10.1136/jnnp-2022-330123
http://dx.doi.org/10.1136/jnnp-2022-330123